Żurek to jedna z najstarszych zup, opisywana już w XIII wieku, była przez wieki w Polsce potrawą narodową. Ta nieskomplikowana i tania potrawa przetrwała stulecia nie tylko w kuchni ludowej, ale i dworskiej.
Przed wiekami sporządzano polewki z ziarna zbóż roztartego między kamieniami. Tak powstał żur będący ulubioną zupą naszych przodków. Po wyhodowaniu własnego zakwasu żurek stał się i moją ulubioną zupą. Żurek gotuje się na mięsie, wędzonce, białej kiełbasie, ze śledziem lub grochem, w zależności od regionu i zabiela się go mlekiem lub śmietaną. Świętując okres Wielkanocy, na stołach nie może zabraknąć żurku z białą kiełbasą i kawałkami jajka. Tak nakazuje tradycja i nie wyobrażamy sobie wielkanocnych smaków bez białej kiełbasy i żurku.
Wielu z Was ma zapewne dylemat ugotować żur czy żurek, a może biały barszcz?
Bo jednak te trzy słowa nie są bynajmniej synonimami, każde z nich oznacza odmienne danie.
Żur, żurek a barszcz biały — różnice
- żur — to zupa ugotowana na zakwasie z mąki żytniej i wywarze z jarzyn. Jest to zupa postna, nieokraszona żadnymi dodatkami
- żurek — ma już świąteczny charakter, ugotowany na wywarze z wędzonki lub mięsa, podawany z dodatkiem kiełbasy i jajek
- barszcz biały — to delikatniejsza i subtelniejsza w smaku wersja żurku, ugotowany za zakwasie z mąki pszennej. To świąteczna, bardziej arystokratyczna odmiana żurku, bo zakwas został przygotowany z użyciem bardziej luksusowej mąki pszennej — tak mniemano niegdyś.
Namawiam bardzo na wyhodowanie własnego zakwasu na żurek, bo jeśli do tej pory korzystaliście
tylko z „gotowców” nie znacie tak naprawdę jego prawdziwego smaku. Jedzcie żur nie tylko w okresie Wielkanocy, bo to naprawdę zdrowe, tanie i bardzo smaczne danie.
Podstawą każdego żuru jest zakwas. Przepis na pyszny zakwas, który się zawsze udaje, podałam już wcześniej. Podstawą każdego żurku oprócz zakwasu jest wywar z warzyw. Przepyszny jest żurek ugotowany z dodatkiem suszonych grzybów. Jeśli jesteś smakoszem mięsnych wywarów, ugotuj go na wędzonce. Nam najbardziej smakuje żurek na wywarze z jarzyn, z ewentualną wkładką kiełbasianą dodaną na samym końcu.
Składniki na żurek z grzybami:
- garstka suszonych podgrzybków
- 1 szklanka zakwasu żurkowego
- 0,75-1 l wody
- 2 marchewki
- mała pietruszka
- kawałek selera i pora
- 2 ziemniaki
- majeranek – 1 łyżeczka
- sól
- pieprz
- 2 kiełbaski śląskie (do żurku — biała kiełbasa)
- 2 jajka
- śmietana
Wykonanie:
- Dzień wcześniej dokładnie umyć i namoczyć w szklance wody suszone grzyby
- Obrać warzywa i ziemniaki, namoczone grzyby pokroić w paseczki.
- Ugotować na twardo jajka (8 minut jeśli wstawisz je do zimnej wody).
- Do garnka wlać wodę i ugotować warzywa z ziemniakami pokrojonymi w grubą kostkę. Dołożyć do gotowania grzybki i dolać wodę z moczenia grzybów.
- Gdy warzywa są miękkie (można je usunąć, ziemniaki pozostawić) wlać szklankę zakwasu żurkowego. Przed wlaniem zakwasu zamieszać całą zawartość słoika, żeby nie zlewać tylko wierzchniej wodnistej warstwy. W ten sposób mąka dokładnie się wymiesza i zagęści żurek. Dodać z zakwasu listek laurowy, ząbek czosnku i ziela angielskie.
- Kiełbasę pokroić w plasterki, podsmażyć na patelni i dodać do żurku. Zagotować. Na koniec dodać sól i majeranek.
- Ugotowane jajka obrać ze skorupek i przeciąć na pół.
- Rozłożyć jajka na talerzach i zalać żurkiem. Przybrać kleksem kwaśnej śmietany.
ŻYCZĘ SMACZNEGO!
Uwagi:
Zamiast podawać żur z ziemniakami pokrojonymi w kostkę, można je ugotować i podać oddzielnie okraszone przysmażoną cebulką.
Do żuru można dodać 2 łyżki chrzanu.
Można go ugotować na wędzonce lub żeberkach, bardzo wzbogacając smak, ale też dodając mu wiele dodatkowych kalorii.
Jeśli do produkcji domowego zakwasu użyłeś mąki pełnoziarnistej z otrębami (grubo zmielonej), przed połączeniem z wywarem przecedź go przez sitko!
Na moim blogu gotuje dla Was już od 8 lat. Uwielbiam dzielić się moimi domowymi przepisami, które smakują mojej rodzinie. Koniecznie daj znać, jak smakowały Ci moje przepisy w komentarzach 🙂
